متن کامل را در اینجا بخوانید
دو ماه قبل در سفری که به ارومیه داشتم دریاچه را برای اولین بار از هواپیما با دقت نگاه کردم. هر کس اگر کمی،فقط کمی با مسائل زیست محیطی آشنا با شد متوجه حجم عظیم و باور نکردنی تخریب می شود.چند وقتی است که سازمان محیط زیست قسمتی را در پروژه های مختلف گنجانده به نام ارزیابی اثر زیست محیطی و لیستی از پروژه هایی که باید این ارزیابی را داشته باشند هم تهیه کرده است. مشاوران زمانی که طرحی را تهیه میکنند باید این بخش را هم داشته باشند و مسلما هیچ طرحی هم در ارزیابی به این نتیجه نخواهد رسید که نباید پروژه انجام شود.بلکه در پایان این ارزیابی یک سری پیشنهادات (تازه اگر انجام شود) برای کاهش اثر داده می شود که عموما این پیشنهادات تیپ است و برای پروژه های مختلف کپی می شود پروسه کارهای عمرانی در این کشور به این شکل است: کارفرماها و مشاوران بالادستی تصمیم به انجام یک پروژه می گیرند.محرک این تصمیم یا سیاستمدران مربوط به این پروژه هستند(در پروژه های بزرگ) و یا طرحهای جامع و تفصیلی و ... که برای یک منطقه تهیه شده و چگونگی تهیه آن وصلاحیت تهیه کنندگان آن مورد سوال جدی است.نهایتا طراحی پروژه به مشاور داده داده می شود و باقی قضایا که همه به آن آشنا هستند. توجه به محیط زیست تنها به این معنا نیست که اگر یوز پلنگ آسیایی حفاظت شود و یا شکار در فلان پارک کنترل شود مشکل حل می شود. محیط زیست چیزی جدا از توسعه و اقتصاد نیست.استفاده و حفاظت صحیح از منابع به معنی سرمایه گذاری برای استفاده در آینده است. تخریب مرجانها در جنوب برای ساخت اسکله به معنی از دست دادن همیشگی یک پدیده منحصر بفرد و از سوی دیگرازدست دادن همیشگی یک منبع عظیم برای جذب توریست در آینده است.تخریب جنگل ها علاوه بر تخریب اکوسیستم های آن منطقه و اکوسیستم های مرتبط بمعنی تحمل هزینه های مربوط فرسایش،سیل و ... است که هزینه های آن صدها برابر سود فروش چوب و زمینهای کشاورزی حاصل از آن است دریاچه ارومیه بعنوان دومین دریاچه شور جهان که در کنوانسیون رامسر هم در تاریخ23/06/1975 با مساحت 483 هزار هکتار به ثبت رسیده است از ملیونها سال قبل اینجا بوده و هزاران سال تمدنهای مختلف اطراف آن شکل گرفته اند.28 سال قبل یک مسئول محلی که بعده ها وزیرراه هم می شود این طرح را شروع میکند.کسی این سوال را پرسیده که 28 سال قبل ارزیابی زیست محیطی برای این طرح انجام شده!!!یا نه؟چطور بخودمان اجازه می دهیم درمورد سرمایه هایی که هزاران سال حفظ شده و بدست ما رسیده و مسلما تنها سرمایه های مردم این سرزمین در آینده خواهد بود اینطور تصمیم گیری بکنیم؟آیا در مورد سوالات زیر جوابی وجود دارد؟
جریانهای آب شیرین و شور در دو سمت دریاچه بررسی شده که یک باریکه در وسط پل برای کل پدیده اختلاط کافی تشخیص داده شده است؟اثرات این پدیده و ایجاد تپه های نمکی در داخل دریاچه خلاف آن را نشان می دهد-حتی اگر همه مدلسازی های سه بعدی!! و ارزیابی های زیست محیطی درستی این طرح را نشان دهند
اثرات ایجاد تپه های نمکی بر زمینهای کشاورزی اطراف دریاچه چطور؟
یک محاسبه ساده :ارزش هر هکتار تالاب حدودا 22000 دلار تخمین زده می شود.یعنی تخریب این تالاب نزدیک 10 میلیارد دلار خسارت وارد خواهد کرد.تازه این محاسبه اصولا تقریبی برای سالهای اولیه است و خسارتهای آن در سالهای آینده ....؟؟؟
بد نیست نگاهی به پلهایی که برای اینطور مناطق طراحی می شوند بیاندازیم.پلهایی که برای اتصال جزایر بهمدیگر،راههای کوهستانی و ... طراحی می شوند.اینجا را ببینید
هیچ کدام از این پلها لزوما مشاور و پیمانکار محلی ندارند.محاسبات ساده سود و زیان نشان می دهد که استفاده از تخصص با پرداخت هزینه آن نهایتا از لحاظ اقتصادی صدها بار بصرفه تر خواهد بود
.
در گزارشات مربوط به این پلها طول دوره طراحی و ساخت(که عموما از 6 سال تجاوز نمیکند)و همچنین مطالعات اقتصادی و بررسی گزینه ها آمده است.اینجا را ببینید. نیازی به ذکر و مقایسه نیست(البته هزینه های پل دریاچه ارومیه درستی ذکر نشده و نمی توان مقایسه کرد) ولی هزینه های انجام شده در 28 سال،هزینه های غیر قابل محاسبه تخریب دریاچه،فواید احداث این پل بصورت عددی و نهایتا کل هزینه ای که درصورت انجام این پروژه بشکل صحیح و با استفاده از پلهای معلق توسط مشاور و پیمانکار متخصص خارجی باید پرداخت می شد حقایق معناداری را نشان خواهد داد.
این پل از خاکریزی در داخل دریاچه از دوطرف در بیش از 90 درصد (14 کیلومتر) و احداث یک میانگذر 1400 متری در وسط تشکیل شده است
کل پروسه مطالعه و طراحی شامل اقدام به سنگ ریزی از ساحل غربی و شرقی و رسیدن به وسط دریاچه بوده که بعلت عمق زیاد کار متوقف شده است!!!واقعا نحوه طراحی و ساخت یک پل از میان یک دریاچه به این شکل است؟؟
تاریخ ساخت پلهای معلق مربوط به اواخر قرن 19 است.در ابتدای قرن 21 ما 1 باند از این پل 1400 متری را بعد از 28 سال ساخته ایم که شکل و شمایل آن گویای همه چیز است.
به نظر شما کدام کشور اقدام یه بستن قرارداد با ایران برای تخریب منابع طبیعی با هزینه زیاد بروش خاکریزی خواهد کرد؟؟
نمیدانم آگاهی ما در مورد این جور تخریب های وسیع چقدر است ولی صدای آن را در آینده خواهیم شنید.زمانی که منابع آب و خاک نابود شده،سواحل تخریب شده و ... راه برگشتی وجود ندارد
